De genetwerkte operatiekamer

Bediening van medische apparaten in de OK van de toekomst

Een toenemend aantal apparaten met steeds complexere functies, beeldtechnologie in de OK, gebruik van assistentie- en navigatiesystemen: Dit zijn enkele actuele trends in de medische technologie. Ze helpen om operaties met een grotere precisie en minimaal invasief uit te voeren. De bediening van de apparaten stelt echter hogere eisen aan de aandacht van de chirurg – en het doel van intuïtieve bedienbaarheid wordt steeds moeilijker te realiseren.

Het doel: interoperabiliteit

De fabrikanten van medische apparatuur werken daarom aan nieuwe generaties gebruikersinterfaces. Het ontwikkelingsdoel: Via één besturingssysteem kunnen verschillende apparaten worden bediend. Met andere woorden De medische apparaten worden verbonden met een netwerk en de mens-machine-interface wordt interoperabel. Dit verbetert niet alleen de ergonomie en vereenvoudigt niet alleen de bediening. Het vergroot ook het overzicht in de OK en verhoogt de hygiëne – vooral wanneer de besturingssystemen draadloos met de desbetreffende medische apparaten communiceren.

    Op weg naar dynamische netwerken

    Het dynamische netwerk van medische apparaten – of, op het niveau van de bediener, de interoperabiliteit van gebruikersinterfaces – is een van de ontwikkelingsdoelen van het initiatief OR.NET e.V., waarin steute Meditec als verbonden partner meewerkt. De verwachting is dat deze netwerkvorming in drie stappen zal plaatsvinden:

    • De bestaande conventionele medische apparaten kunnen, door hun gebruikersinterfaces over te dragen, niet alleen op het apparaat zelf worden bediend.
    • Er zijn verschillende gebruikersinterfaces beschikbaar voor de bediening van verschillende medische apparaten.
    • Medische apparaten kunnen via "plug & play" op gebruikersinterfaces worden aangesloten, en omgekeerd

    Visualisatie in het netwerk

    Alle mogelijkheden op één scherm

    Een algemene gebruikersinterface voor verschillende medische apparaten en randapparatuur, zoals de verlichting: Deze visie wordt werkelijkheid. Voor overzicht en transparantie zorgt een scherm dat de chirurg o.a. de bezetting op dat moment van de afzonderlijke bedieningselementen toont. Op het scherm kan de arts echter ook patiëntgegevens en -foto's uit het ziekenhuisarchief opvragen. De arts selecteert via het scherm het medische apparaat dat hij opdat moment via de gebruikersinterface wil besturen. Ook combinaties van verschillende medische apparaten zijn mogelijk. Bovendien kan hij de toewijzing van de afzonderlijke bedieningsfuncties selecteren en zo de gebruikersinterface aanpassen aan zijn wensen of aan de eisen van de werkprocessen en de ergonomie.

    Het aantal interoperabele medische apparaten dat via deze centrale bedieningsconsole kan worden bestuurd, is onbeperkt. De gegevens kunnen ook op andere werkplekken van het netwerk beschikbaar worden gesteld. Alle aangesloten medische apparaten en gebruikersinterfaces communiceren via het gemeenschappelijke IT-platform dat in het OR.NET e.V.-project is ontwikkeld. De hier getoonde schermweergave toont een ontwikkelingsproject dat de Lehrstuhl für Medizintechnik (leerstoel medische technologie) van de RWTH Aachen samen met Beger Design heeft ontwikkeld in het kader van OR.NET e.V. Als gebruikersinterface kunnen voetschakelaarcomponenten van steute Meditec worden gebruikt: de medische apparaten kunnen via drie pedalen en drie drukknoppen worden bediend.

    De eerste projecten zijn al gerealiseerd

    Voor de dynamische koppeling van medische apparaten ziet steute Meditec de ontwikkeling van innovatieve gebruikersinterfaces als de volgende logische stap. Nu al kunnen onze bedieningssystemen verschillende functies van een medisch apparaat besturen, afhankelijk van het geselecteerde menu.

    Nu wordt deze multifunctionaliteit uitgebreid naar meer medische apparaten. Een voorbeeld uit het projectwerk van OR.NET e.V.: Een fabrikant van ultrasone dissectoren en een fabrikant van chirurgische microscopen zijn het eens over de communicatienormen die het gebruik van een gezamenlijke voetschakelaar van steute Meditec mogelijk maken. De dissector kan worden bediend door met het besturingssysteem van de chirurgische microscoop over te schakelen, wat de bediening van maximaal 14 functies mogelijk maakt. Naar mening van steute Meditec zal de dynamische netwerkvorming in de OK zich in de komende jaren in de praktijk verder doorzetten. We zien het als onze taak om deze ontwikkelingen niet alleen te begeleiden, maar ook om ze mee vorm te geven - als specialist voor op maat gemaakte gebruikersinterfaces voor hoogwaardige medische apparaten.